Oestrogeendominantie, wat is het en hoe kom je er vanaf?
Oestrogeendominantie kan zorgen voor of het verergeren van veel verschillende klachten waaronder PMS klachten. Maar je kunt ook denken aan klachten zoals endometriose, cystes, afwijkende uitstrijkjes, vetopslag en verdeling rondom benen en buik en nog veel meer. Vaak wordt er bij deze klachten de pil voorgeschreven omdat die deze klachten onderdrukt. Echter, pak je hiermee niet de oorzaak van de klachten aan, maar is het maar een tijdelijke pleister op de wond. Tijdens onze cyclus hebben we zowel oestrogeen als progesteron nodig en het liefste in de juiste balans. Want als deze in balans zijn zul je een fijnere cyclus hebben, een betere hormoonbalans en zul je je veel beter in je vel gaan voelen.
Wat is oestrogeendominantie?
Het is belangrijk om te weten dat jouw cyclus bestaat uit 4 fases (seizoenen). Lees in deze blog alles over de verschillende fases. In de eerste helft van je cyclus, dus in de eerste 2 fases, is het heel belangrijk dat oestrogeen de overhand heeft. In het tweede gedeelte van je cyclus, dat is vanaf je ovulatie tot aan je menstruatie, is progesteron juist heel belangrijk.
We hebben dus zowel oestrogeen als progesteron nodig om een goede cyclus te hebben. Wanneer deze in balans zijn, zal je geen tot weinig klachten ervaren. Echter, als oestrogeen de overhand krijgt, dan spreken we van oestrogeendominantie. En dat kan zorgen voor klachten zoals pijnlijke borsten, ovulatiepijn, hoofdpijn, rugpijn, migraines, depressieve gevoelens en gedachten, angstige gevoelens, buikkrampen en hevige menstruaties.
Wat doet oestrogeen?
In het eerste gedeelte van de cyclus hebben we dus oestrogeen nodig. Dit hebben we nodig voor onder andere het rijpen van ons eitje en het corpus luteum. Daarnaast beïnvloed het nog veel meer processen in het lichaam zoals:
- Het wordt gezien als je gelukshormoon. Het heeft een positieve invloed op je stemming, je libido gaat vaak omhoog, je voelt je beter en je straalt meer.
- Goed voor je botten, spieren, hersenen, slaap, huid en stofwisseling.
- En de belangrijkste taken is het baarmoederslijmvlies laten groeien en dikker maken want daar gaat een eitje uiteindelijk in nestelen. Hoe meer oestrogeen, hoe dikker het slijmvlies is en hoe heftiger de menstruatie.
Als je dus een hele heftige menstruatie hebt met veel klachten en veel bloedverlies, is de kans groot dat er een oestrogeendominantie aanwezig is.
Wanneer heb je een oestrogeendominantie?
Een oestrogeendominantie betekent simpelweg dat je teveel oestrogeen hebt of onvoldoende progesteron. Of allebei. Het kan duiden op een overtollige hoeveelheid oestrogeen in het lichaam, of juist een lager niveau van progesteron dat door de grote hoeveelheid oestrogeen niet de kans krijgt om zijn werk te doen. In beide gevallen, kamp je met een oestrogeendominantie.
Een oestrogeendominantie kan door 2 dingen komen, namelijk:
- Een teveel aan oestrogeen dat aangemaakt wordt in de eierstokken. Dit komt vooral voor in de perimenopauze.
- Een verstoort metabolisme van oestrogeen. Ook wel de ontgifting van je oestrogeen genoemd, deze komt tegenwoordig vaak voor!
Oestrogeen afvoeren uit je lichaam
Bij het afvoeren van de oestrogeen uit je lichaam, deactiveert jouw lever allereerst het oestrogeen door er een kleine molecule aan vast te maken. Om dat goed te kunnen doen hebben we van alles nodig, denk aan:
- Foliumzuur
- Vitamine B6
- Vitamine B12
- Zink
- Selenium
- Magnesium en eiwitten
Dit lukt alleen als je lever daarnaast zo min mogelijk last heeft van giftige stoffen zoals alcohol, microplastics, nephormonen enzovoort. Dit gaat namelijk altijd vóór de afbraak van oestrogeen, waardoor dat proces vermoeilijkt wordt.
Nadat het oestrogeen gedeactiveerd is, mogen jouw darmen aan de slag. Zij moeten ervoor zorgen dat het oestrogeen via de uitscheiding het lichaam verlaat. Om dat te doen heb je gezonde darmbacteriën nodig. Ook wel een gezond darmmicrobioom genoemd. Als jouw darmmicrobioom gezond is en vol met blije bacteriën, dan helpen die bij het veilig uitscheiden via je ontlasting.
Zitten er ongezonde bacteriën? Dan kan het snel mis gaan. Zij verstoren het metabolisme door een extra enzym aan te maken. Die zorgt ervoor dat die extra molecule die vanuit de lever was toegevoegd, teniet wordt gedaan en activeren het oestrogeen weer. Je lichaam neemt dat oestrogeen dan weer op en zo krijg je een overschot aan oestrogeen in je lichaam!
Dus ook als jouw lever het werk goed heeft kunnen doen, dan kan het nog zijn dat jouw darmen dit verstoren. Deze 2 spelen hier dus een grote rol in. Hoe beter je daarvoor zorgt, hoe kleiner de kans wordt op oestrogeendominantie en PMS klachten.
Progesteron tekort
In de eerste fase van je cyclus heb je dus oestrogeen nodig en in de tweede fase progesteron. Het kan dus ook zo zijn dat je te weinig progesteron aanmaakt. Op het moment dat jij ovuleerd, verlaat je eicel het follikel waar het in gegroeid en gerijpt is (dit kan je zien als een soort vliesje). Deze lege follikel verandert in het corpus luteum. Dit is een tijdelijke klier in het lichaam dat hormonen afscheid, in dit geval progesteron.
De gezondheid van jouw corpus luteum wordt beïnvloed door alles wat er gebeurt tijdens het rijpen van jouw eitje. Dit duurt gemiddeld 100 dagen. De kwaliteit van jouw corpus luteum wordt dus 100 dagen lang beïnvloed door alle goede en alle slechte dingen. Dit betekent dat als jij in de afgelopen 100 dagen, bijvoorbeeld 5 dagen flinke stress hebt ervaren, dat je dat 3 maanden later opeens kunt merken in je PMS week.
Dat corpus luteum heb je dus nodig voor de aanmaak van protesteren, dit is de enige manier dat we dat kunnen doen. Daarom zeg ik ook altijd dat het zo belangrijk is om te ovuleren, ook al wil je geen kinderen. Progesteron heb je gewoon nodig! Als je dit dus onderdrukt door bijvoorbeeld het gebruik van de pil, dan mis je ook alle voordelen van progesteron.
Waarom heb je progesteron nodig?
Je hebt progestron nodig omdat het onder andere zorgt voor:
- Het ondersteund bij de zwangerschap.
- Het is de tegenhanger van oestrogeen.
- Gaat ontstekingen tegen.
- Bevordert de opbouw van spierweefsel.
- Het bevordert de slaap.
- Biedt bescherming tegen hartaandoeningen.
- Kalmeert het zenuwstelsel en maakt het makkelijker om om te gaan met stress, moeilijke situaties en emoties.
Blijk je zwanger te zijn? Dan blijft progesteron 3 maanden in je lichaam totdat de placenta het stokje overneemt.
Ben je niet zwanger? Dan blijft progesteron 10 tot 16 dagen in je lichaam, daarna verdwijnt het weer! Daarom is je luteale fase (je herfst) ook nooit langer dan 16 dagen, dat kan niet (op extreme gevallen na).
Of jij voldoende progesteron aanmaakt, heeft dus te maken met die reis van 100 dagen van jouw corpus luteum. Als die niet goed kan groeien of wordt verstoord door bijvoorbeeld veel stress, ziekte, antibiotica of iets anders, dan merk je dat. Dan kan je progesteron echt te laag worden.
Tips bij oestrogeendominantie
Progesteron tekort:
- Let op je stress niveau. We leven tegenwoordig constant in een stressmodus en ontspannen te weinig. Bij stress trekt jouw progesteron direct aan het korste eind.
- Bouw voldoende rust in, ga mediteren, lees een boek, ga ademhalingsoefeningen doen. Probeer je stress te minimaliseren.
- Komt het door je werk? Bedenk dan eens of je wellicht dingen uit handen kunt geven, het kunt aangeven bij je baas of wellicht is dit dan niet de functie voor jou?
- Zaden en pitten rouleren! De juiste bouwstoffen in je lichaam kunnen helpen jouw aanmaak van progesteron te verhogen. Lees in deze blog alles over het rouleren van zaden en pitten.
Oestrogeen overschot:
- Drink minder/geen alcohol, dit is het eerste dat je ontgifting bij de lever door de war schopt. Slechts 2 glazen per dag, kan je hoeveelheid aan oestrogeen al verdubbelen. Wees gewaarschuwd!‘
- Zorg ervoor dat je darmen gezond blijven! Eet gevarieerd, eet veel groente, fruit en vezelrijke voeding en vermijd medicijnen zoveel mogelijk.
- Houd een gezond lichaamsgewicht in stand want lichaamsvet maakt een 1 van de 3 soorten oestrogeen aan, wat weer zorgt voor extra veel oestrogeen in het lichaam.
- Vermijd hormoon verstorende chemicaliën, deze zorgen er namelijk voor dat jouw oestrogeenmetabolisme niet goed functioneert en jouw oestrogeenreceptoren bezet houden. Lees hier meer over deze stoffen in jouw verzorgingsproducten en ontdek ook welke hormoonproef make-up ik zelf gebruik!
- Eet en drink minder ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen. Denk aan producten zoals suiker, tarwe, gluten en koemelk. Deze producten kunnen we niet allemaal even goed verwerken en zorgen voor ontstekingen in het lichaam. Die ontstekingen zorgen er op hun beurt weer voor dat je overtollige oestrogeen het lichaam niet goed kan verlaten.
- Geniet dagelijks van een heerlijk kopje Moon Flow Thee. Deze kruidenblend is speciaal samengesteld om jouw lever te ondersteunen op dagelijkse basis en daarnaast ook eventuele pijn te verzachten! Shop jouw thee hier!
Masterclass 'weg met PMS!'
Naast deze tips is nog zoveel meer dat je kunt doen! Omdat ik vaak de vraag krijg ‘waar moet ik beginnen met mijn PMS klachten‘ heb ik een nieuwe cursus gemaakt. De Masterclass weg met pms! Hier kan je direct mee starten, en kijken waar en wanneer jij wilt.
Deze cursus bestaat uit 6 video’s waar ik je uitleg geef over:
- De werking van jouw hormonen en cyclus.
- Oorzaken van jouw PMS klachten.
- 6 concrete tips waar je direct mee aan de slag kunt gaan.
Bonussen:
- 2 bonus video’s met tips over vitamines & mineralen + extra tips voor een blije lever.
- Online magazine over de vrouwelijke cyclus.
- Korting op de moon flow thee en magnesium spray in de shop.
- Onbeperkt toegang tot de cursus.
Liefs,
Kirsten
4 reacties